Uit onderzoek blijkt dat het heel eenvoudig is om je eigen ‘filterbubbel’ op YouTube te maken. Wanneer je politieke video’s op YouTube kijkt, krijg je meteen meer video’s van die partijen te zien tussen de aanbevelingen op je voorpagina. Ook schotelt het Artificial Intelligence-algoritme van het videoplatform je gerelateerde video’s voor. Ook deze zijn gebaseerd op je eerdere kijkgedrag.
Het is heel eenvoudig om verstrikt te raken in je eigen filterbubbel, zo blijkt uit onderzoek van de NOS, Pointer en De Groene Amsterdammer. Voor het onderzoek werden verschillende YouTube-accounts aangemaakt. De accounts werden vervolgens van politiek gekleurd kijkgedrag voorzien. Zo bekeek één account bijvoorbeeld filmpjes van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Terwijl er op een ander account enkel naar PvdA, SP en GroenLinks gekeken werd. Op deze manier werden er zes filterbubbels gemaakt.
Lees ook: Deepfakes brengen overleden familieleden weer tot leven
Bij een blanco YouTube-account zie je vooral ‘neutrale video’s’ op de voorpagina voorbijkomen, zoals sportfragmenten en muziek. Je voorpagina wordt dankzij Artificial Intelligence-algoritmes echter voor een belangrijk deel bepaald door je eigen kijkgedrag. Kijk je vooral video’s van Forum voor Democratie, JA21 en PVV? Dan worden je in het vervolg vooral video’s van die partijen aangeraden, net als ‘bijpassende’ andere video’s. Kijk je bijvoorbeeld naar een christelijke partij, dan krijg je religieus getinte video’s in je aanbevelingen. Er ontstaat op die manier een filterbubbel. En dat kan problematisch zijn.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Wanneer de AI-algoritmes je voorkeuren leren kennen, zie je dus steeds meer van hetzelfde. Alle filmpjes die je tussen je aanbevelingen ziet, liggen in jouw eigen straatje. En dat betekent dat je niet langer divers geïnformeerd wordt. Je wordt door de nieuwe filmpjes enkel nog bevestigd in wat je toch al dacht. Een filterbubbel versterkt op deze manier je ‘eigen gelijk’. Je kunt zelfs extremer gaan denken. Radicaliseren, doordat je acceptatiezone steeds een stukje verder opschuift bij extremere nieuwe informatie.
Ook kun je er binnen een bubbel steeds verder van overtuigd raken dat dat heel veel mensen denken zoals jij, zelfs wanneer jouw mening eigenlijk slechts door een handjevol anderen wordt gedeeld. Mensen houden namelijk geen rekening met al die video’s die ze dankzij de tussenkomst van kunstmatige intelligentie níét te zien krijgen. Zelfs niet wanneer dat er veel en veel meer zijn.
Lees ook: De rol van Artificial Intelligence-algoritmes bij de toeslagenaffaire
Opvallend genoeg wisten sommige filmpjes alsnog tot alle filterbubbels door te dringen. Het ging in dit onderzoek om filmpjes van GeenStijl en Viruswaarheid, en filmpjes met complottheorieën en misinformatie. Die filmpjes waren echter wel meer te zien in bepaalde bubbels, zoals in de bubbels met FvD en PVV, en in die met NIDA, Bij1 en Denk. Ook opvallend: die video’s kwamen helemaal niet voorbij in de controlegroep, een bubbel zonder politieke video’s.
Een filterbubbel is een van de gevaren van AI-algoritmes. Alhoewel kunstmatige intelligentie voor heel mooie dingen ingezet kan worden, kleven er ook een aantal gevaren aan. Het gaat dan bijvoorbeeld ook om bias en deepfakes.
Wil je meer weten over de slimme (telecom)oplossingen van 3Bplus? We hebben ons in de afgelopen jaren gespecialiseerd in de nieuwste innovaties op het gebied van telecom en de toepassing van smart-technologie, zoals in smart cities en smart homes. Wij laten je graag de mogelijkheden en de voordelen zien. Neem gerust contact met ons op voor meer informatie.
Meer lezen over dit onderwerp?
Misschien vind je deze artikelen ook interessant:
Waarom Europa moet inzetten op verantwoorde Artificial Intelligence
Deepfakes maken allerlei nieuwe vormen van misdaad mogelijk
Hoe zorgen we voor verantwoordelijke Artificial Intelligence (AI)?
6 trends op het gebied van enterprise Artificial Intelligence (AI)
Mis nooit meer een artikel: volg ons op LinkedIn.
