Belemmeringen voor de komst van smart cities

Dit artikel dient als aanvulling op onze eerdere serie artikelen over smart cities. We beschrijven een aantal belemmeringen voor smart cities. Wat houdt de ontwikkeling van deze slimme steden tegen? Wat zorgt voor het oponthoud in de implementatie? We zetten onze bevindingen op een rijtje.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

netwerk connectiviteit verkeer transport logistiek mobiliteit slimme stad smart city internet of things iot 5g wifi

Obstakels voor smart cities

  • Gemeente/stadsbestuur kan de juiste techniek en de juiste mensen voor de uitdagingen niet vinden. Het ontbreekt aan knowhow en connecties. Daarbij vindt men het lastig stakeholders bij elkaar te brengen en weten intern de juiste afdelingen elkaar niet te vinden. Verder kunnen onverenigbare bestuurlijke structuren en stijlen, evenals verschillen in werkcultuur, conflicten veroorzaken.
  • Projecten worden vaak beheerd door verticaal gestructureerde afdelingen (zogenaamde “silo’s”). Andere stakeholders – waaronder (lokale) bedrijven, leveranciers van oplossingen en universiteiten – vormen ook vaak van deze silo’s. Aangezien geen enkele stakeholder het volledige mandaat (of de bekwaamheid) heeft om een holistisch ontworpen project uit te voeren, kan dit leiden tot lange onderhandelingen, vertragingen of uitstel.
  • Smart city-projecten hebben vaak geëngageerde partners binnen het gemeentelijke systeem nodig om de zaak te verdedigen en de implementatie te vergemakkelijken. Gemeentelijke steun is nodig om de perceptie van risico’s te verminderen, investeerders en partners aan te trekken, en het publiek te engageren.
  • Ook beleid kan smart cities (en de techniek) tegenhouden. Denk aan voorschriften die in strijd zijn met projectdoelen, subsidies en regelgeving die specifieke technologieën bevoordelen. Een ander probleem is de complexiteit en mogelijk conflicterende regelgeving op verschillende overheidsniveaus (bijvoorbeeld lokaal, regionaal, landelijk of Europees).
  • Daarnaast beschikken steden vaak over bestaande praktijken/richtlijnen voor aanbestedingen die onverenigbaar zijn met de smart city-oplossingen. Verder worden projecten gepland binnen een specifieke wettelijke en politieke context. Wijzigingen in deze context kunnen een veelheid aan nieuwe problemen met zich meebrengen, waaronderde noodzaak voor nieuwe onderhandelingen.
  • Er is vaak een gebrek aan geld om projecten te financieren. De aanvankelijke perceptie van onbetaalbaar hoge kosten – of het nu om initiële of algemene kosten gaat – is een veel voorkomend probleem. Een factor die van invloed is, is de methodologie voor het bepalen van het rendement op investering (ROI).
  • Sommige steden kampen met verouderde (digitale) infrastructuur. Een dgitale overheid/gemeente is een belangrijke voorwaarde voor goede dienstverlening, hetgeen ook een onderdeel is van een smart city. Een verouderde infrastructuur maakt ook interstedelijke samenwerking lastig.
  • Sommige steden leggen alleen de nadruk op de techniek. Daarbij worden de andere elementen, zoals burgers, vergeten. Een initiatief wordt echter alleen smart als burgers (en andere stakeholders) ook betrokken worden.
  • Een holistische, overkoepelende visie ontbreekt vaak. Er is geen masterplan, terwijl dit wel nodig is, onder meer om de veranderingen te kunnen monitoren en beoordelen. Meten is weten. Projecten (of pilots) blijven zodoende ook vaak lokaal; ze worden niet opgeschaald.
  • Nieuwe oplossingen zijn per definitie onbewezen. Deze oplossingen worden daarom geacht een hoger impliciet risico met zich mee te dragen, hetgeen leidt tot vrees onder stakeholders.
  • De beperkte interoperabiliteit van verschillende datastromen, platforms en protocollen, belemmert veel smart city-projecten.
  • Gevestigde belangen: in veel gevallen probeert een smart city-project een probleem aan te pakken dat in het algemeen belang is, maar indruist tegen het eigenbelang of de winstgevendheid van de bestaande dienstverlener.
  • Het kan zo zijn dat degene die het project implementeert (en de kosten draagt), niet de persoon is die de financiële voordelen ervan ontvangt. Denk aan verhuurders, die vaak weinig reden hebben om te investeren in de energieprestatie van hun woningen, omdat dit hen geen geld bespaart; de energiebesparing komt alleen hun huurders ten goede.
  • De perceptie over te hoge investeringskosten en lange terugverdientijden zijn een veel voorkomend probleem bij projecten waarbij burgers als investeerders zijn betrokken. Factoren die deze kwestie verergeren, zijn: gebrek aan kapitaal, motivatie en bewustzijn van financieringsmogelijkheden.
  • Burgers (maar vaak ook andere stakeholders) zijn bang voor hacks van smart city-technologie. Ze vrezen voor de veiligheid van hun data en privacy. Ook hebben zij twijfels over de betrouwbaarheid van de technologie.
  • Burgers ervaren geen urgentie voor smart cities, omdat er nog geen (onmiddellijke) crisis is. Ze zijn vaak tevreden met hun leven. “Natuurlijk is er een probleem met het klimaat, maar mijn airco werkt prima.”

Meer lezen over smart cities?

Wat is een smart city (slimme stad): een introductie
Technologie in een smart city – sensoren, IoT en Big Data
Inwoners van een smart city – de rol van burgers in smart cities
Wat zijn de smart city-trends voor 2018?
Bronnen – Smart city-trends en -belemmeringen

nl_NLNederlands