Een week nadat de Europese Commissie haar waterstofstrategie onthulde, komen 11 Europese gasinfrastructuurbedrijven met een plan voor een specifieke transportinfrastructuur voor waterstof. Uit dit plan (via Gasunie) blijkt dat bestaande gasinfrastructuur tegen een betaalbare prijs kan worden aangepast voor het vervoer van waterstof.
In de waterstofstrategie van de Europese Commissie (EC) is een belangrijke rol voor waterstof (H2) weggelegd wat betreft onze toekomstige energievoorziening. Als het aan de EC ligt moet groene waterstof in 2050 namelijk in 14 procent van de Europese energiebehoefte voorzien.
Het waterstofnetwerk dat de gasinfrastructuurbedrijven voor ogen hebben, moet worden gebruikt voor energiezuinig en grootschalig waterstofvervoer over grotere afstanden, waarbij ook rekening wordt gehouden met de import van waterstof.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Voordat we het plan verder bespreken, doen we eerst een stapje terug. Wat is waterstof ook alweer?
Elektriciteit, opgewekt via hernieuwbare bronnen, kan met elektrolyse worden omgezet in waterstof. Bij dit proces wordt een elektrische stroom door een stof gevoerd om de moleculen te splijten. In dit geval wordt elektrolyse uitgevoerd op water – dat is samengesteld uit twee waterstofatomen en één zuurstofatoom. De waterstof werkt als opslagmedium.
We kunnen duurzame energie effectief opslaan totdat een brandstofcel het weer omzet in elektriciteit. Waterstof kan ook worden gecombineerd met opgevangen CO2 om een synthetisch aardgas te produceren. De waterstof kan dus aardgascentrales én brandstofcellen voeden om elektriciteit te maken.
Die waterstofenergie moet natuurlijk wel vervoerd worden. Daarom hebben de gasinfrastructuurbedrijven nagedacht over een netwerk.
De bedrijven achter het plan voor een waterstof-backbone voorzien vanaf medio 2020 een geleidelijke ontwikkeling van een leidingnetwerk. Dit netwerk moet in 2030 een totale omvang van 6.800 km bereikt hebben. Het doel is om de zogenoemde ‘hydrogen valleys’ met elkaar te verbinden. In 2040 moet het waterstofnetwerk 23.000 km beslaan. De groep is ervan overtuigd dat de waterstofbackbone uiteindelijk de hele EU zal bestrijken.
In het plan is het lezen dat er uiteindelijk twee parallelle gastransportnetwerken zullen ontstaan: één voor waterstof en één voor (bio)methaan. De waterstof-backbone kan gelukkig voor 75 procent bestaan uit omgebouwde aardgasleidingen. Deze worden vervolgens verbonden via nieuwe leidingtrajecten, de overige 25 procent.
Maar wat moet het realsieren van dit waterstofnetwerk kosten? De kosten worden geschat op 27 tot 64 miljard euro. En dat is volgens de bedrijven een relatief beperkt bedrag wanneer je het bekijkt in de totale context van de Europese energietransitie. De zogenoemde ‘levelised costs’ komen naar schatting uit op 0,09-0,17 euro per kg waterstof per 1.000 km. En dat betekent dat waterstof rendabel over grote afstanden binnen Europa kan worden vervoerd.
Nu biomassa geen goede oplossing is gebleken, zien wij bij het behalen van het klimaatakkoord een grote rol weggelegd voor energieopslag in waterstof. Waterstof kan worden gegenereerd wanneer het aanbod duurzame energie groter is dan de vraag, en worden gebruikt wanneer de vraag groter is dan het aanbod. Door overtollige duurzame energie om te zetten naar waterstof, creëert men een constante toevoer, een energiebuffer en een netstabilisator. De geproduceerde waterstof kan in periodes van schaarste namelijk weer worden omgezet naar elektriciteit! Deze elektriciteit kan vervolgens worden gebruikt in allerlei sectoren.
Hopelijk kunnen we ervoor zorgen dat dit soort echt duurzame alternatieven (en de benodigde infrastructuur!) op tijd opgeschaald kan worden om de klimaatdoelen alsnog te behalen.
Meer lezen over dit onderwerp?
Misschien vind je deze artikelen ook interessant:
Duurzaamheidsuitdagingen in de telecomsector
Wat is het stikstofprobleem en wat zijn de gevaren?
Duurzame bedrijven zijn klimaatwinnaars
Duurzaamheid door bedrijven bevorderen
