Voor de laatste maal gaan we in deze serie in op informatieve interventiestrategieën die gericht zijn de percepties, normen, kennis, attitudes en motivaties te veranderen die ten grondslag liggen aan gedrag. In de vorige artikelen gingen we in op het optimaliseren van klimaatveranderingscommunicatie. Maar zelfs bij het succesvol overbrengen van informatie en het veranderen van attitudes kan gedragsverandering echter uitblijven. Er zijn veel andere belemmeringen, naast een gebrek aan informatie, die gedrag remmen en waardoor er een kloof tussen waarden en gedrag ontstaat. Deze kloof is gevuld met barrières voor klimaatactie die milieumaatregelen blokkeren.
Een aanzienlijke minderheid van het publiek drukt onzekerheid uit over de vraag of klimaatverandering werkelijk bestaat. Maar zelfs onder degenen die van mening zijn dat het klimaat aan het veranderen is, ervaart een meerderheid onzekerheid over wat de gevolgen hiervan zullen zijn. Een deel van deze onzekerheid kan weggenomen worden door succesvol informatie over te brengen. Daarnaast moet klimaatverandering echter geconcretiseerd worden. Dit kan worden bereikt door te vertalen wat klimaatverandering betekent voor het dagelijkse leven van de doelgroep. Er moet hierbij gebruik worden gemaakt van duidelijke, eenvoudigere metaforen, beelden en mentale modellen, lokale voorbeelden en aansprekende frames.
Onzekerheden wat betreft klimaatverandering en –actie moeten niet alleen worden meegedeeld, maar moeten altijd gecombineerd worden met zekerheden. Door onzekerheid in de juiste context te plaatsen, help je het publiek te begrijpen wat wetenschappers met een hoge mate van vertrouwen weten en waar ze nog een relatief slecht begrip van hebben. Waar mogelijk is het nuttig deze informatie te presenteren door middel van informele groepen. Hier zijn mensen vrij om vragen te stellen en problemen met de spreker en met elkaar te bespreken. Deze groepsprocessen kunnen de deelnemers met elk een scala aan kennis, vaardigheden en persoonlijke ervaring verschillende perspectieven laten delen en samenwerken om een probleem op te lossen.
Strategieën voor het bouwen van ondersteuning voor klimaatactie moeten zich richten op het verbeteren intergroepsrelaties en het bereiken van consensus. Effectieve communicatie bevordert dialoog, samenwerking en vermindering van conflict door zich te richten op gelijkenissen en bredere doelen die gedeeld worden door diverse groepen. Denk hierbij aan schone lucht, een laag energieverbruik, verbetering van het openbaar vervoer, een beter beheer van afval, efficiënte landbouw, herbebossing en de lage kosten van hernieuwbare energie.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Het is essentieel dat boodschappen het publiek constructief ondersteunen om gevoelens van haalbaarheid, collectiviteit, en urgentie te creëren. Dit kan onder meer bereikt worden door de volgende elementen op te nemen in klimaatcommunicatie. 1) Klimaatverandering is geen toekomstig probleem, maar nu al een uitdaging. 2) Er is een gezamenlijke collectieve inspanning nodig om het aan te pakken, en veel mensen, gemeenschappen en bedrijven zijn reeds betrokken. 3) Elke vertraging maakt oplossingen moeilijker en duurder. 4) Degenen die de eerste stappen hebben genomen, bespaarden energie en geld, en hebben een betere kwaliteit van leven en plaatselijke economie. En 5) er bestaan reeds modellen (en metaforen) voor verantwoord handelen op lange termijn zonder in te leveren in het heden.
Door filtering verdisconteren of vergeten we informatie die niet in overeenstemming is met onze bestaande overtuigingen en daarmee angst of ongemak oproept. In plaats van om te gaan met deze negatieve gevoelens is het veel eenvoudiger deze te verminderen door de nieuwe informatie te vergeten en negeren. Om deze bestaande informatie succesvol te vervangen met meer adequate informatie moet de bestaande informatie eerst benoemd worden en de ogenschijnlijke plausibiliteit ervan erkend worden. Daarna moet deze echter de ontoereikend gedemonstreerd worden, zonder dat het publiek in een defensieve positie gebracht wordt. Aansluitend moet de wetenschappelijke informatie over gebracht worden. Waarna de grotere adequaatheid hiervan vastgesteld moet worden.
De te nemen klimaatactie moet duidelijk zijn voor het publiek. Geef hen duidelijke aanwijzingen, richtlijnen en instructies. En deel je lange termijn doel op in specifieke (en kwantificeerbare) korte termijn doelen en identificeer gedrag waarmee die doelen te behalen zijn. Benadruk de relatie tussen gedrag en uitkomst. Ook is het natuurlijk van belang de gewenste actie positief en wenselijk te laten lijken. Het bewegen naar actie begint met educatie en communicatie waarmee uitgelegd moet worden waarom er verandering nodig is. Daarnaast moet gezorgd worden voor participatie en betrokkenheid bij zoveel mogelijk van de processen. Dit moet ondersteund worden door regelmatige feedback. Ten derde moet positieve ondersteuning gegeven worden aan mensen in nieuwe situaties, zodat ze hun nieuwe gedrag kunnen uitvoeren.
Dit artikel is onderdeel van een serie.
Lees meer:
Deel 1 – Klimaatverandering – actieplan naar duurzaam gedrag
Deel 2 – De weg naar duurzaam leven – klimaatveranderingscommunicatie
Deel 3 – Actieplan klimaatverandering – de weg naar duurzaamheid
Deel 5 – Het bereiken van een duurzame manier van leven
Infographic – Klimaatplan naar duurzaamheid
Bronnen – Bronnen 3Bplus artikelen duurzaamheid
